In deze nieuwe rubriek, speciaal voor onze nieuwsbrief, stellen we ieder kwartaal aan een speler van een Nederlandse Doedelzakband de vraag wat hij of zij zou doen als je een jaar lang Minister van Doedelzaken bent; wat wordt het belangrijkste actiepunt? Waar richt je je op? En wat is jouw belangrijkste wapenfeit als het jaar om is? In deze eerste editie het woord aan de nieuwe pipe major van Beatrix Pipe Band, Jeroen Roskam:
“Als ik Minister van Doedelzaken zou zijn…”
Het is wellicht handig om, voordat ik deze vraag beantwoord, de vergelijking op te zoeken met andere ministeries. Hoe werkt een ministerie eigenlijk? Heeft de minister eigenlijk wel de macht? Of ligt deze bij de ambtelijke top? Hoeveel van mijn wensenlijst is uitvoerbaar en kan rekenen op de steun van mijn politieke bazen en het electoraat? Gelukkig heb ik bij het Ministerie van Doedelzaken (MvD) enkel met de secretaris-generaal te maken. Ik moet gelijk denken aan scenes uit de bekende BBC komedie ‘Yes Minister’ waarin de relatie tussen gewiekste topambtenaren en de wat naïeve minister vaak op proef worden gesteld.
De vergelijking ligt natuurlijk in het verschil tussen deze twee machten. De ambtenaren van het ministerie blijven trouw aan hun taak, en in het geval van MvD brengen zij ons op neutrale wijze nieuws en schotelen ons historische wetenswaardigheden voor. De minister, in dit geval ikzelf, kan zich vrijelijk op het politieke vlak begeven.
Ik ben nu meer dan 20 jaar actief in doedelzakland waarvan 8 jaar in het Verenigd Koninkrijk. Ik heb bijna ieder instrument bespeeld binnen bands en diverse bestuursrollen vervuld. Ook heb ik kortstondig solocompetities gespeeld. Ik ben bovenal een bandspeler. Ik hou van het verenigingsleven en het werken aan gezamenlijke doelstellingen. En dat is nou net waar ik graag mijn visie voor het komende jaar over wil laten gaan: doelstellingen.
Stellen we onszelf eigenlijk wel doelen? Als ik met spelers van bands spreek dan hoor ik daar zelden wat over. “We dronken een glas, deden een plas en alles bleef zoals het was”, is een uitspraak die ik in m’n vroege jaren bij de Beatrix Pipe Band vaak hoorde. En dat blijkt vaak te kloppen. De meeste bands ondernemen jaar op jaar dezelfde activiteiten.
“Stellen we onszelf eigenlijk wel doelen?”
Vaak weten we niet hoe we hier verandering in kunnen brengen. Velen zien daar überhaupt de noodzaak niet van in en dat is ook prima. Het is echter een goede oefening om van tijd tot tijd eens stil te staan bij het hoe en waarom van je band. Wellicht is het ledenbestand drastisch veranderd en ook de wensen/verwachtingen van je leden. Stel je als bestuur en muzikale leiding de belangrijkste vragen wel? Wat bindt je leden? Waarom komen we iedere week bij elkaar en bovenal, wat willen we eigenlijk? Veelal durft men deze discussie niet aan te zwengelen binnen de vereniging en zijn het gebeurtenissen zoals het vrijkomen van een bestuurspost of een nieuwe pipe major de reden waarom zaken veranderen.
Het interessante in dit alles is dat de meeste verenigingen dezelfde processen en problematiek doormaken. Ik spreek nu over ‘verenigingen’ in plaats van ‘bands’. We denken nog te vaak binnen ons eigen wereldje. Waarom hulp vragen aan een andere band? Waarom kijken hoe het er bij een harmonie of sportclub aan toe gaat? De meeste doedelzakbands die ik ken doen zaken op dezelfde manier. Zowel muzikaal als organisatorisch. En dat is jammer, want we laten een hoop kansen onbenut op deze manier.
Mijn eerste actie als minister van doedelzaken is de bands met elkaar aan het praten te krijgen. Enkelen doen dit al, maar er zijn nog steeds een hoop bands die je nooit ziet en bovenal niet hoort. Voordat we met elkaar in een open en vriendschappelijke sfeer van gedachten gaan wisselen denk ik dat we een misverstand uit de wereld moeten helpen. Ik kan mij nog vele discussies herinneren op de verscheidene forum sites: “Weer een band erbij!”, “Wat een verschrikkelijke sound!” enzovoorts. Ook ik nam actief deel aan deze discussies. Wijsheid komt met de jaren zeggen ze. In Schotland heeft bijna iedere stad, eiland en glen zijn eigen pipe band. Vindt men dat daar een slechte ontwikkeling? Natuurlijk niet. Hoe meer hoe beter! Ook daar is er een groot niveauverschil tussen de bands. De doorloop van leden tussen de bands is groot. Talent verhuist naar een hogere graad en de oude garde geniet zijn pensioen bij de lokale optreedband. Wat zou het fijn zijn als we in Nederland met elkaar dezelfde instelling aannamen. Ik heb gemerkt dat er de afgelopen jaren veel meer wordt samengewerkt tussen bands. Dit is een positieve eerste stap. We moeten af van het ‘wij-versus-zij-idee’ dat her en der nog leeft. Respect voor de manier waarop we onze hobby willen uitvoeren. Iedere band speelt naar haar vermogen en ‘ronselen’ van leden bestaat niet.
Goed, hoor ik u denken. Allemaal leuk en aardig, maar dan wat? Zodra we met elkaar van gedachten kunnen wisselen, zou ik graag de verenigingen de handvatten willen bieden om hun club vooruit te helpen. En daar zijn de ‘doelstellingen’ weer. Hoe formuleren we die? Hoe weet ik wat er speelt in mijn band? Zo kunnen we met elkaar onze hobby en passie het beste vormgeven en werken aan een muzikaal hoogstaande toekomst.
Jeroen Roskam (1983) is sinds november 2020 pipe major van de Beatrix Pipe Band (Hilversum). Sinds zijn 16e is hij actief in de doedelzakwereld en maakte op 18 jarige leeftijd de overstap naar Beatrix Pipe Band waar hij diverse rollen vervulde en als pipe major de band verliet in 2012. Jeroen werd door de Beatrix Pipe Band in augustus 2020 benaderd om de functie van Pipe Major weer over te nemen na zijn remigratie naar Nederland. Lees zijn volledige verhaal.
