Op 12 december is pipe major Gert-Jan van Achterbergh overleden. Hij behoorde tot één van de bekendste pipe majors van Nederland. Hij speelde niet alleen een belangrijke rol in het leiding en instructie geven aan diverse doedelzakbands, maar ook in de opleiding van individuele pipers in binnen- en buitenland. De uitvaart was maandag 20 december en doedelzakmuziek speelde een belangrijke rol. Op zijn overlijden kwamen veel reacties van verschillende doedelzakbands en (voormalige) spelers. Gert-Jan stierf op 59 jarige leeftijd.

Gert-Jan begon met doedelzak spelen op 12-jarige leeftijd. Dat kwam niet geheel als een verrassing: zijn vader was bestuurslid bij Beatrix Pipe Band en was een groot liefhebber van doedelzakmuziek. Gert-Jan’s eerste instructeur was Josien Teerlink. Als piper en later pipe major van Beatrix Pipe Band, kende zij Gert-Jan dus al van kinds af aan. Gert-Jan werd pipe sergeant en vormde met Josien en Dick de Lange de muzikale leiding. Die samenwerking leidde begin jaren tachtig tot een bijzondere actie. Omdat het toen mogelijk werd om bij competities in Nederland een MSR (March-Strathspey-Reel) te spelen, ontstond bij Beatrix Pipe Band de wens om hieraan deel te nemen. Het Corps of Drums had daar nog geen ervaring mee en was er niet klaar voor zoals zij zelf vonden. Het bracht Gert-Jan en Josien op het idee om zelf te leren drummen.  Carel Ooms schreef een drum score voor de MSR-set en gaf de beide doedelzakspelers les. Doordat pipe major Dick de Lange de leiding nam over de pipe band konden Gert-Jan en Josien drummen tijdens de MSR-competitie. Ook later zou Gert-Jan nog diverse malen gebruik maken van zijn drumvaardigheid.
Binnen Beatrix speelde Gert-Jan een belangrijke rol in de opleiding van de jeugdleden. Hij nam het pipe major-schap over van Josien en leidde de band onder andere tijdens het vijfentwintigjarig jubileum in 1987. Dit feest werd gevierd met een concert in Schouwburg Gooiland te Hilversum. Elmer de Jong, tegenwoordig zelf pipe major en instructeur, kreeg doedelzakles van Gert-Jan: “Hij was in 1980 mijn eerste echte leraar en leerde me alles over blaastechniek en buikademhaling én het spelen van doublings en andere versieringen. Ik heb veel aan Gert-Jan te danken en zou hem later nog tegenkomen bij de band in Wijk bij Duurstede.”

Tekst gaat verder onder de foto.

Na het vertrek bij Beatrix Pipe Band ging Gert-Jan spelen bij The City of Amsterdam Pipe Band. Hij hield niet alleen van competitie spelen, maar ook van concerten organiseren. In 1997 was hij de drijvende kracht achter het zogenaamde ABC-Concert in Hilversum. Het concert had zijn naam te danken aan de bands die hier optraden: Antwerp & District Pipe Band, Beatrix Pipe Band en City of Amsterdam Pipe Band. Het was deze eerstgenoemde band waar hij later lid van zou worden. (Ex)Leden van de Belgische band waardeerden zijn enorme kennis en het meedenken over de ontwikkeling van de band. Hij werd ook één van de drijvende krachten achter Saint Anthony Pipe Band in Wijk bij Duurstede, de schoolband van de rooms-katholieke mavo St. Antonius. Voormalig drummer en bestuurslid Mariette Tromp heeft veel aan Gert-Jan te danken: “Ik was lid geworden om doedelzak te leren spelen en had les van een mavoleerling van mij. Ik oefende intensief maar toen stelde Gert-Jan voor dat ik de bass drum zou gaan bespelen omdat hij me maatvast vond. Er werd een bass drum gekocht en hij gaf me les op het instrument. Het was een geweldige tijd. Nu vele jaren later ben ik nog steeds een groot fan van doedelzakmuziek, ondanks het feit dat ik al jaren geen lid meer ben van een pipe band”. Bij Saint Anthony Pipe Band werkte Gert-Jan onder andere samen met Elmer de Jong. “Gert-Jan was pipe major van de A-band en ik zelf was pipe major van de B-band. Beide bands zouden meedoen met dezelfde set tunes aan de competitie in Alden Biesen. De A-band had aanvankelijk de beste kansen, maar de vrijdagavond vooraf aan de competitie had Gert-Jan de druk bij de muzikanten van de A-band iets teveel opgevoerd. Het gevolg was, tot ieders verbazing, dat de B-band uiteindelijk won van de A-band.” Tijdens een optreden van Saint Anthony Pipe Band in Frankrijk kwam de drummer in Gert-Jan weer boven. Door een tekort aan snare drummers besloot hij om leading drummer Alexander Laroy een handje te helpen en maar even geen pipe major te zijn die dag. Het moment werd vastgelegd door Henk van den Boogaart.

Gert-Jan had ook regelmatig de leiding over zogenaamde ‘massed pipes and drums’. Tijdens een optreden van de Holland Massed Pipes and Drums bij de intocht van de Nijmeegse Vierdaagse leidde dat tot hilariteit: Gert-Jan stond er op om tijdens de gehele intocht, (zo’n 8 kilometer) naast de band mee te lopen om zo, al spelend, heen en weer te kunnen bewegen om de band muzikaal in de gaten houden en spelers adviezen te geven. Door de senior drum major werd dit afgeraden vanwege de flinke afstand, de drukte van het aanwezige publiek en vooral de enorme lengte van de massed pipes and drums die deze dag bestond uit zo’n 120 pipers en drummers. Gert-Jan had het niet zo op met de meeste drum majors en sloeg het advies in de wind. Het gevolg was dat hij na afloop van de intocht niet alleen ontzettend moe was, maar ook meer kilometers had gelopen door die heen en weer bewegingen.

Gert-Jan was altijd bereid om bands te helpen de kwaliteit van de vereniging en haar individuele spelers te verhogen. Hij werkte daarvoor regelmatig samen met Josien Teerlink, oprichtster en directrice van The Piping School of The Netherlands. Hij verzorgde workshops bij diverse doedelzakbands in binnen- en buitenland waaronder West Coast Pipe Band (Gistel, België) en The Clan MacBeth Pipe Band (Groningen). Gert-Jan was ook verbonden aan Owl Town Pipe and Drum Band in het Duitse Peine. Bij deze laatste band was hij instructeur, adviseur en tijdens competities ook pipe major. De laatste jaren was hij instructeur bij City of Apeldoorn Pipes and Drums.

Op internetfora stond Gert-Jan van Achterbergh bekend om zijn discussies over muziek en aanverwante aspecten. “Hij speelde een belangrijke rol op de Facebookgroep Pipeband.nl”, aldus beheerder Robbert van Gorp. Diverse leden van de Nederlandse pipebandsector waardeerden Gert-Jan vanwege het feit dat hij geen blad voor de mond nam tijdens die discussies.

Josien Teerlink: “Ik bewaar goede herinneringen aan onze autoritten naar de bandworkshops. We spraken onderweg veel over doedelzakmuziek en muzikale interpretatie. Gert-Jan heeft veel betekend voor de muzikale kwaliteitsverbetering van zowel doedelzakbands als individuele spelers”.

Maandag 20 december was in Hilversum de uitvaart van pipe major Gert-Jan van Achterbergh. Een band samengesteld uit (ex-)pipers en drummers van verschillende Nederlandse en Belgische bands deden Gert-Jan uitgeleide. Josien Teerlink nam muzikaal afscheid van Gert-Jan met het spelen van ‘Dark Island’ en ‘Mist Covered Mountains’.

Wij wensen de familie en vrienden sterkte met het verlies van Gert-Jan. Met hem verliest de Nederlandse doedelzakwereld een belangrijke toonaangevende pipe major.

Rust zacht Gert-Jan.