Zondag 14 november jl., Remembrance Sunday, organiseerde de Nederlandse afdeling van The Royal British Legion een zogenaamde ‘drum head service’. Met deze speciale kerkdienst op de militaire begraafplaats in Oosterbeek werden de militairen herdacht die omkwamen tijdens de Slag om Arnhem in september 1944. Terwijl het altaar werd gevormd door de drums van The Pipes and Drums of The Royal British Legion, The Netherlands, verzorgden de doedelzakspelers de muziek.

Dodenherdenking Gemenebestlanden

Ieder jaar op 11 november is het in Angelsaksische landen nationale dodenherdenking waarbij de omgekomen militairen worden herdacht. 11 november is Remembrance Day en de zondag die daarbij het dichtst in de buurt ligt is Remembrance Sunday. Normaal gesproken vinden op Remembrance Sunday op diverse militaire begraafplaatsen van de Commonwealth War Graves Commission (CWGC) herdenkingen plaats. Deze Britse organisatie is verantwoordelijk voor de aanleg en het onderhoud van begraafplaatsen en graven van omgekomen militairen van de Gemenebest strijdkrachten. De CWGC-begraafplaatsen bevinden zich over de gehele wereld. In Nederland zijn er tientallen van deze militaire begraafplaatsen, waarvan die in Holten, Groesbeek, Nijmegen, Oosterbeek en Bergen op Zoom tot de grootsten behoren.

Speciale openlucht kerkdienst voor omgekomen militairen

Dit jaar was Remembrance Sunday op 14 november. Vanwege de pandemie vonden een aantal herdenkingen niet plaats of waren alleen toegankelijk voor genodigden. Op de militaire begraafplaats in Oosterbeek vond de jaarlijkse herdenking wel plaats. Daar liggen meer dan 1.500 militairen begraven die omkwamen tijdens de Slag om Arnhem. Het gaat hier om Britse, Canadese en Poolse militairen. Het bijzondere van de herdenking in Oosterbeek is de vorm waarin dit jaarlijkse gebeurt, namelijk een zogenaamde ‘drum head service’. In de 18e eeuw ontstond onder militairen van het Britse leger de behoefte om tijdens veldslagen openlucht kerkdiensten te houden. Het doel van de dienst was reflectie en herdenking van omgekomen kameraden. Omdat in de buitenlucht geen altaar voorhanden was, werden de drums gebruikt. Drums vormden een belangrijk onderdeel van een legereenheid. Ze werden gebruikt als communicatiemiddel tijdens veldslagen en kampementen, maar ook als tempomaker tijdens marsen. De instrumenten waren rijkelijk versierd met kenmerken van het regiment en gewonnen veldslagen. Door de vorm waren ze uitermate geschikt om op elkaar te stapelen en te dienen als altaar. Vlaggen en regimentsvaandels werden over de drums gedrapeerd en de aalmoezenier van het regiment leidde de kerkdienst.

Drum Head Service tijdens herdenking in Oosterbeek

De jaarlijkse herdenking op de militaire begraafplaats in Oosterbeek bestond behalve uit de kransleggingen ook uit een ‘drum head service’. De organisatie was in handen van de Nederlandse afdeling van de Britse veteranenorganisatie ‘The Royal British Legion’. Voor deze openlucht kerkdienst werd het altaar gevormd door de drums van The Pipes and Drums of The Royal British Legion, The Netherlands. Deze doedelzakband, gevestigd in Barneveld, verzorgt jaarlijks de muziek tijdens diverse herdenkingen in ons land. In september zijn dit optredens ter gelegenheid van de Slag om Arnhem en in november het optreden op de militaire begraafplaats in Oosterbeek. Tijdens de ceremonie marcheerde de band de begraafplaats op. Nadat de band op positie was aangekomen, traden de leden van corps of drums uit om met de snare drums, tenor drums en bass drums het altaar te vormen. Aansluitend keerden de leden terug naar de band. Vanwege het ontbreken van de drums waren het de doedelzakspelers die tijdens de kerkdienst en de kransleggingen voor de muziek zorgden. Daarbij was ook een ensemble aanwezig van Koninklijke Harmonie Oosterbeek. Een trompettist van het orkest verzorgde The Last Post. Kransen werden gelegd namens diverse organisaties, waaronder militaire eenheden die tijdens de Slag om Arnhem vochten in de regio. Na de bijzondere dienst en herdenking traden de drummers opnieuw uit de band om de drums op te halen. Aansluitend marcheerde de doedelzakband de begraafplaats af. De muzikale leiding van de band was in handen van pipe major Henk Meeuws. Leading drummer was Frank Janssen.

In 2022 vindt Remembrance Sunday plaats op zondag 13 november. Ook dan vindt er een ‘drum head service’ plaats op de militaire begraafplaats in Oosterbeek. Meer informatie is te zijner tijd te vinden op de website van The Pipes and Drums of The Royal British Legion, The Netherlands.