Op zaterdagavond 8 oktober speelt de Holland Massed Pipes and Drums (HMPD) tijdens de dagelijkse Last Post Ceremony onder de Menenpoort in het Belgische Ieper. De ceremonie wordt gehouden ter herdenking aan de omgekomen militairen van het Britse Gemenebest tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het optreden zou eigenlijk in oktober 2020 plaatsvinden maar werd door de pandemie uitgesteld. Het is de derde keer dat de HMPD de muziek verzorgt tijdens de Last Post Ceremony in Ieper.

De Holland Massed Pipes and Drums (HMPD) vierde in 2020 het twintig jarig bestaan. Veel pipers en drummers kennen de HMPD van de jaarlijkse intocht op de vierde dag van de Nijmeegse 4Daagse. Sinds 2003 is de Holland Massed Pipes and Drums een vast muzikaal onderdeel van de parade over de Via Gladiola, de naam van St. Annastraat tijdens de Nijmeegse 4Daagse. Het HMPD-samenwerkingsverband van Nederlandse pipers en drummers is ontstaan in 2000 ter gelegenheid van de deelname aan de Marie Curie Pipe Fest Millennium Parade in het Schotse Edinburgh. Sindsdien is het initiatief uitgegroeid tot een samenwerkingsverband van diverse Nederlandse doedelzakbands. Doel was en is nog steeds het organiseren van massed pipes and drums projecten voor bijzondere evenementen. De band trad de afgelopen tweeëntwintig jaar tijdens diverse evenementen in binnen- en buitenland op. Na Edinburgh in 2000 was de band te zien en horen tijdens de Internationale Taptoe Nijkerk (2001), tijdens een 11-september herdenking bij de Amerikaanse Ambassade in Den Haag (2002), een Britse Veteranendag in Nuland (2003), de Intocht van de Airborne Wandelmars Oosterbeek (2004) en Highland Games in Vianen (2012). Ook speelde de band tweemaal tijdens de Continental Pipe Band Championships georganiseerd door de Nederlandse Organisatie van Doedelzakbands (in 2010 in Almere en in 2011 in Swifterband). Na 2000 was de band nog tweemaal terug in Edinburgh, in 2005 en 2010, voor deelname aan de Marie Curie Pipe Fest Parade. Maar de deelname aan de Nijmeegse Vierdaagse is sinds 2003 altijd een vast jaarlijks optreden gebleven met deelnemende muzikanten van diverse Nederlandse doedelzakbands.

De Holland Massed Pipes and Drums was tijdens haar bestaan al tweemaal eerder in het Belgische Ieper. In 2006 en 2008 werd een eendaagse reis georganiseerd. Rondom Ieper vonden tijdens de Eerste Wereldoorlog heftige veldslagen plaats. Ieper zelf werd tijdens de oorlog in puin geschoten. Duizenden militairen vonden er de dood en een groot deel is nooit teruggevonden op de modderige slagvelden van Vlaanderen. De Canadese militaire arts en dichter John McCrae schreef zijn gedicht ‘In Flanders Fields’ naar aanleiding van het overlijden van een vriend tijdens de Tweede Slag om Ieper in 1915. McCrae kwam zelf ook om het leven tijdens de Eerste Wereldoorlog. Zijn gedicht en de poppy (klaproos) werden wereldberoemd en een symbool voor de omgekomen militairen.

De Belgische stad Ieper en de slagvelden er omheen vormen dagelijks, op vele Britten en andere geïnteresseerden, een enorme aantrekkingskracht. Sinds 1928 wordt iedere avond, uitgezonderd de periode 1940-1944, onder de Menenpoort om klokslag acht uur een herdenking gehouden voor de omgekomen militairen van het Britse Gemenebest. De ceremonie wordt georganiseerd door The Last Post Association en wordt muzikaal ondersteund door de klaroenblazers van de Association. Regelmatig is ook een doedelzakspeler of een complete doedelzakband aanwezig. De rol die militaire doedelzakspelers speelden tijdens de Eerste Wereldoorlog, en de velen die omkwamen terwijl ze muziek maakten in de frontlinie, deed het bestuur van de Holland Massed Pipes and Drums in 2006 besluiten om aan de Last Post Association toestemming te vragen te spelen tijdens de ceremonie onder de Menenpoort. De deelname maakte op de muzikanten een enorme indruk en in oktober 2008 volgde opnieuw een optreden tijdens de Last Post Ceremony.

“In de aanloop naar het twintig jarig bestaan van de Holland Massed Pipes and Drums, ontstond het idee om in 2020 wederom een band samen te stellen voor deelname aan de ceremonie in Ieper”, zegt HMPD-voorzitter Ton van Leest. De pandemie gooide echter roet in het eten en het optreden onder de Menenpoort moest worden uitgesteld. “De nieuwe datum werd zaterdag 8 oktober 2022 en het is geweldig dat we een bus vol muzikanten bij elkaar hebben gekregen. Aan het optreden doen vijftig pipers en drummers mee van diverse Nederlandse doedelzakbands. Ook enkele muzikanten van Franse doedelzakbands spelen met ons mee tijdens de ceremonie”, vertelt Ton van Leest. Hij speelt zelf mee als doedelzakspeler bij de Seaforth Highlanders of Holland Memorial Pipes and Drums (Voorthuizen) en de Dutch Military Pipes and Drums Falcon Guards (Schaarsbergen).

Tijdens de Last Post Ceremonie van komende zaterdag zal er ook een krans worden gelegd door afgevaardigden van de Holland Massed Pipes and Drums en Herivvarda Pipes en Drums. Deze laatste band bestaat sinds januari 2020 formeel niet meer, maar de band was jarenlang onderdeel van de HMPD en maakte in 2006 en 2008 deel uit van de HMPD-organisatie naar Ieper. “Onder de overgebleven leden van Herivvarda was de wens om als laatste activiteit deel te nemen aan de HMPD-reis naar Ieper. Dit konden we betalen met de opbrengsten uit de verkoop van de uniformen”, aldus Gradus Lam die jarenlang bestuurlid was van zowel Herivvarda Pipes and Drums als de Holland Massed Pipes and Drums.

De ceremonie start zaterdagavond 8 oktober om acht uur ’s avonds en duurt tot ongeveer half negen. “Ondanks de korte duur is het indrukwekkend optreden en trekt het veel toeschouwers. Het is uniek dat de ceremonie al sinds 1928 dagelijks wordt gehouden en dat er, los van de klaroenblazers, bijna dagelijks doedelzakspelers aanwezig zijn”. Van Leest raadt bezoekers aan zaterdagavond op tijd bij de Menenpoort te zijn. “De ervaring leert dat het erg druk is in de weekenden, wanneer er ook vele Britse toeschouwers aanwezig zijn. Veelal familieleden van de omgekomen militairen”.

Ministerie van Doedelzaken schreef in 2020 een bandportret over de Holland Massed Pipes and Drums. De stichting heeft ook een eigen website.