In het weekend van 17 tot en met 19 september wordt op diverse plaatsen in Gelderland herdacht dat 77 jaar geleden Operation Market Garden van start ging. Een grote militaire operatie waarbij de Geallieerden vanuit België via Nederland wilden doorstoten naar delen van Duitsland. De operatie bevrijdde grote delen van het zuiden van ons land, maar de brug bij Arnhem was letterlijk een ‘brug te ver’ waarbij vele militairen en burgers omkwamen. Alhoewel de herdenkingen sober zijn vanwege de pandemie, zijn er wel diverse doedelzakbands aanwezig die voor de muziek zorgen.
“Een brug te ver”
Op 12 september 1944 werden de eerste Nederlandse plaatsen in Limburg bevrijd door Amerikaanse troepen. Omdat het de geallieerden niet snel genoeg ging, stelde de Britse Veldmaarschalk Bernard Montgomery voor om een aantal bruggen over de Nederlandse rivieren Maas, Waal en Nederrijn te veroveren. Hiermee wilde hij via een andere route Duitsland binnentrekken. De operatie kreeg de naam ‘Market Garden’, waarbij ‘Market’ de luchtlandingen en ‘Garden’ de grondtroepen omvatte. Terwijl de grondtroepen oprukten vanuit België door Noord-Brabant naar Eindhoven en Nijmegen, werden luchtlandingstroepen en parachutisten afgezet rondom Arnhem. Op 17 september ging de operatie van start en grote delen van Zuid-Nederland werden bevrijd. Arnhem was een brug te ver en de Slag om Arnhem werd voor de Geallieerden een drama. Een operatie met veel doden, gewonden en vermisten tot gevolg. Jaarlijks worden de slachtoffers en gebeurtenissen herdacht bij de verschillende herdenkingen en evenementen zoals de Airborne Wandeltocht in Oosterbeek, de herdenking op de Ginkelse Heide bij Ede en de herdenking ‘Slag om Arnhem’ op het Airborneplein in Arnhem.
Veel doedelzakmuziek bij de herdenkingen
Nog ieder jaar komen veel Britten naar de regio Arnhem voor de herdenkingen van operatie Market Garden en daarmee de Slag om Arnhem. Daarbij zijn ook vele doedelzakbands uit Groot-Brittannië en Nederland aanwezig. Net als in 2020 zijn de herdenkingen dit jaar sober. Er mag minder of geen publiek aanwezig zijn bij de evenementen. Daarnaast zijn er nagenoeg geen Britse veteranen aanwezig. Ook zijn bepaalde onderdelen uit het programma geschrapt. Zo gaat de ‘March Over The John Frost Bridge” in Arnhem van de massed pipes and drums dit jaar helaas weer niet door. Op andere locaties zijn wel doedelzakbands te horen en te zien. Een centrale rol is daarbij weggelegd voor Pegasus Pipes and Drums uit Barneveld en The Pipes and Drums of The Royal British Legion, The Netherlands uit Voorthuizen. Beide bands zijn nauw betrokken bij herdenkingen van omgekomen Britse militairen in ons land.
Arnhem herdenkt
The Pipes and Drums of The Royal British Legion, The Netherlands, opgericht in 2008, speelt komend weekend een belangrijke rol in Arnhem. De band is vrijdagavond 17 september aanwezig bij de officiële herdenking van de Slag om Arnhem op het Airborneplein aan de voet van de John Frostbrug. De herdenking is, net als vorig jaar, alleen voor genodigden. Daaronder zijn ook militaire vertegenwoordigers van de landen die in september 1944 deelnamen aan de Slag om Arnhem. In tegenstelling tot 2020 wordt de omgeving van het Airborneplein dit jaar door de politie afgesloten voor het verkeer. De herdenking is te volgen via een livestream op bridgetoliberation.nl en via Omroep Gelderland.
Geen parade over de Brug
Zoals genoemd is er dit jaar helaas geen ‘March Over The John Frost Bridge’ waar normaal gesproken een grote bandformatie met doedelzakspelers en drummers uit Engeland, Schotland en Nederland over de John Frostbrug naar het Airborneplein marcheert voorafgaand aan de herdenking. Deze parade trekt altijd veel publiek. De voorzitter van The Pipes and Drums of The Royal British Legion, The Netherlands laat weten dat, als de omstandigheden het toelaten, er volgend jaar weer een parade zal plaatsvinden.
Airborne voetbal in GelreDome
Net als voorgaande jaren vindt er in het GelreDome in Arnhem een voetbalwedstrijd plaats die in het teken staat van de Slag om Arnhem. Zondag 19 september speelt Vitesse tegen FC Twente. In de rust zal een speciaal samengestelde doedelzakband optreden. De Airborne Wedstrijd voor de veteranen ontstond in 2007 op initiatief van de supportersvereniging van Vitesse. Doedelzakmuziek speelt een belangrijke rol tijdens de wedstrijd in het GelreDome. De organisatie van de bijzondere band is in handen van The Pipes and Drums of The Royal British Legion, The Netherlands. “Normaal gesproken is de band zestig pipers en drummers sterk maar vanwege de pandemie is er zondag een band van zo’n vijfentwintig spelers. We hebben wel een brede afvaardiging van verschillende doedelzakbands”, zegt Frank Janssen. Janssen is leading drummer van The Pipes and Drums of The Royal British Legion en speelde eerder op de beroemde Royal Edinburgh Military Tattoo in Schotland. “We hebben bij de voetbalwedstrijd pipers en drummers van niet alleen The Royal British Legion maar ook van The Seaforth Highlanders of Holland Memorial Pipes and Drums, The Crossed Swords Pipes and Drums, Inter Scaldis Pipes and Drums en The Dutch Military Pipes and Drums Falcon Guards”. Met name de aanwezigheid van spelers van Inter Scaldis is bijzonder vanwege de band hebben met het voormalige Schotse regiment The King’s Own Scottish Borders die in september 1944 in Arnhem vocht. De band draagt ook de tartan van het voormalige regiment. Bij de wedstrijd zondag is publiek aanwezig. Meer informatie op de website van Vitesse.
Herdenking op de Ginkelse Heide in Ede
Op zaterdag 18 september zal Pegasus Pipes and Drums, opgericht in 2001, tijdens de herdenking en luchtlandingen op de Ginkelse Heide in Ede spelen. Op de heide landden op 17 september 1944 de eerste Britse militairen met als doel het innemen van de bruggen in Arnhem. Daar waren veel Schotten bij van het regiment The King’s Own Scottish Borders. Deze militairen werden per zweefvliegtuig afgezet op de Ginkelse Heide. Een ander deel van de Geallieerde troepen bestond uit parachutisten. Pegasus Pipes and Drums is nauw verbonden met het Britse Parachute Regiment en is vaak aanwezig bij officiële gelegenheden van het regiment. Op de heide is zaterdagochtend publiek toegestaan, maar de gemeente Ede laat veel minder mensen toe dan normaal. Bezoekers moeten vooraf een ticket kopen en mogen alleen lopend of op de fiets het gebied in. De locatie is voor het autoverkeer geheel afgesloten. Het evenement is vanaf 10:00u te volgen via Omroep Gelderland en via een livestream op de Facebookpagina van Airborne Ede. Meer informatie is te vinden op een speciale website van de gemeente Ede.
Besloten herdenkingen
Pegasus Pipes and Drums speelt komend weekend ook tijdens een tweetal besloten herdenkingen. Vanwege haar relatie met het regiment zorgt de band op zaterdag voor de muziek tijdens de bijeenkomst van de Parachute Regiment in Oosterbeek. Op zondag is de jaarlijkse herdenking op de Airborne Begraafplaats in Oosterbeek.
Meer bands in 2022
Als de omstandigheden het toelaten zullen in september 2022 meer doedelzakbands aanwezig zijn tijdens de diverse herdenkingen. Traditiegetrouw zal dan ook de Airborne Wandeltocht weer worden gehouden. Ook bij dit evenement, op de eerste zaterdag van september, speelt doedelzakmuziek een belangrijke rol. “Hopelijk kan ook de ‘March Over The John Frost Bridge’ dan weer plaatsvinden”, aldus Frank Janssen. Hij is met zijn team al druk bezig plannen te maken voor 2022.