Twee Nederlandse muzikanten zijn geselecteerd om mee te doen aan The Royal Edinburgh Military Tattoo. Bass drummer Arie van Sluijs (Inter Scaldis Pipes and Drums) en piper Viktor Kuppens (Dutch Pipes and Drums) maken dit jaar deel uit van de eigen huisband van de wereldberoemde militaire taptoe in de Schotse hoofdstad Edinburgh. Hoe het allemaal zo kwam en hoe een droom in vervulling gaat, vertelt Arie van Sluijs

Voor Arie van Sluijs wordt het nu spannend. De oud-marinier en gepensioneerde buschauffeur uit Oostkapelle vliegt vandaag op zijn 63ste verjaardag naar Edinburgh om mee te doen aan The Royal Edinburgh Military Tattoo. Hij speelt al sinds 2013 bass drum bij Inter Scaldis Pipes and Drums in Domburg en is geselecteerd om mee te doen aan de beroemdste militaire taptoe ter wereld. “Ik heb de tattoo zelf nog nooit bezocht, maar meedoen is een droom die uit komt. Ik ben altijd al geïnteresseerd geweest in militaire muziek. Dat komt door mijn carrière als marinier en mijn voorliefde voor blaasmuziek. Ik ben in mijn jeugd acht jaar tamboer geweest bij Eendracht Maakt Macht in Serooskerke (Walcheren). Daarna heb ik twee jaar ventieltrombone gespeeld. Ik diende zes jaar bij het Korps Mariniers. Heel even heb ik overwogen om bij het Korps Tamboers en Pijpers van het Korps Mariniers te gaan. Na mijn diensttijd ben ik altijd met muziek bezig geweest. Zo was ik lid van diverse koren. Tijdens een bezoek aan België kwam ik in contact met John Berens van Inter Scaldis Pipes and Drums die vroeg of ik belangstelling had om bass drum te spelen bij die doedelzakband”. De afgelopen jaren speelde Arie niet alleen mee met de pipe band uit Domburg, hij reisde door heel Europa om mee te spelen als bass drummer in grote doedelzakformaties zoals in Frankrijk (Normandië), Liechtenstein en Duitsland. Ook speelde hij in Moskou op een militaire taptoe. Bij die gelegenheden leerde hij veel muziekvrienden kennen. Enkele jaren geleden was hij als toerist in Edinburgh en zag bij het kasteel de taptoetribunes staan die op het punt stonden afgebroken te worden. Een keer meedoen aan The Royal Edinburgh Military Tattoo stond vanaf toen op zijn verlanglijstje.

Tattoo internationaal hoogtepunt
Van vrijdag 4 tot en met zaterdag 26 augustus vindt in de Schotse hoofdstad Edinburgh de jaarlijkse The Royal Edinburgh Military Tattoo plaats (REMT) plaats. Het evenement ontstond in 1949 als de militaire bijdrage aan het Edinburgh Festival dat ook ieder jaar in augustus plaatsvindt. Het ontstaan van de The Edinburgh Military Tattoo (het predicaat Royal kreeg het evenement pas in 2010) heeft zijn oorsprong in de show ‘Something About A Soldier’ opgevoerd in Princess Street Gardens in augustus 1949 en de show ‘The King’s Men’ opgevoerd voor Edinburgh Castle, ook in 1949. Het jaar erop werd de eerste editie opgevoerd van The Edinburgh Military Tattoo met twintig voorstellingen op het plein voor Edinburgh Castle, de zogenaamde esplanade. Zo’n 100.000 bezoekers waren naar Edinburgh Castle gekomen waaronder Hare Majesteit Queen Elizabeth The Queen Mother. Nog steeds bezoeken ieder jaar vele duizenden toeristen de Schotse hoofdstad voor het Edinburgh International Festival en natuurlijk de taptoe. The Royal Edinburgh Military Tattoo trekt jaarlijks zo’n 220.000 toeschouwers waarvan een flink deel uit het buitenland komt. Uit een onderzoek gedaan door de taptoe-organisatie in 2020 bleek dat 30% van de bezoekers uit Schotland kwam en 32% uit de rest van het Verenigd Koninkrijk afkomstig was. De meerderheid, 38%, kwam uit het buitenland, waarbij de onderzoekers bijna zeventig landen telden. Ook de deelnemende orkesten komen uit alle uithoeken van de wereld waarbij de nadruk ligt op orkesten en artiesten uit Het Gemenebest van Naties (voorheen Brits Gemenebest). Nederlanders behoorden in 1952 tot de eerste buitenlandse deelnemers aan het evenement.

De Massed Pipes and Drums tijdens The Royal Edinburgh Military Tattoo
© The Royal Edinburgh Military Tattoo

Huisdoedelzakband belangrijk onderdeel geworden
Tussen de 1950 en 1994 was de Tattoo een puur militaire aangelegenheid. De deelnemende orkesten waren onderdeel van Britse of buitenlandse regimenten. Dit veranderde toen vanaf 1995 ook burgerbands gingen deelnemen, waarschijnlijk als gevolg van het aantreden van een nieuwe tattoo producer. Doedelzakken hebben altijd een belangrijke rol gespeeld tijdens The Royal Edinburgh Military Tattoo. Ieder jaar verheugen vele bezoekers zich op het optreden van de massed pipes and drums: een enorme band bestaande uit pipers en drummers van meerdere militaire en politie pipe bands uit Groot-Brittannië, Canada, de Verenigde Staten van Amerika, Nieuw-Zeeland en Australië. Toen als gevolg van bezuinigingen diverse Schotse militaire doedelzakbands verdwenen, moest er een oplossing komen voor de samenstelling van de massed pipes and drums. Die werd gevonden in de in 2014 opgerichte Pipers Trail, de ‘huisdoedelzakband’ van de Tattoo waar civiele pipers en drummers van over de hele wereld auditie voor kunnen doen. De band wordt ieder jaar opnieuw samengesteld en staat tegenwoordig bekend onder de naam ‘The Royal Edinburgh Military Tattoo Pipes and Drums’. In de loop van de jaren is de huisdoedelzakband een belangrijk onderdeel geworden van de massed pipes and drums. “Onze groep telt dit jaar zo’n 75 pipers en drummers uit diverse landen”, aldus Arie van Sluijs. “Ze komen onder andere uit Duitsland, Zwitserland, Nederland en Brazilië. Ik ben niet de enige bass drummer van de groep, we zijn met vijf bassers.”

Nederlanders in 1952 de eerste buitenlandse deelnemers
De eerste keer dat Nederlanders meededen aan The Royal Edinburgh Military Tattoo was in 1952. Toen was de Koninklijke Militaire Kapel (KMK) onder leiding van kapelmeester Rocus van Yperen één van de allereerste buitenlandse bands ooit op de Schotse taptoe samen met militaire bands uit Canada en Frankrijk. Het optreden van de KMK in Edinburgh leidde tot het ontstaan van de militaire taptoe in Delft, de voorloper van de jaarlijkse Nationale Taptoe in Rotterdam. In 2011 was het Fanfare Korps Koninklijke Landmacht Bereden Wapens te gast op de Schotse taptoe. Het orkest trad zowel te voet als op de fiets op. Dit laatste tot hilariteit van het publiek. Het was ook het jaar dat voor de eerste keer Nederlandse pipers en drummers meededen aan de Tattoo. Zij waren onderdeel van The Crossed Swords Pipes and Drums, een door Britse militairen opgerichte doedelzakband aan het hoofdkwartier van de British Forces Germany in Paderborn. De band bestaat zowel uit (ex)militairen als burgers uit verschillende landen waaronder Nederland. Het gezelschap speeldde in 2011, 2015, 2017 en 2022 op The Royal Edinburgh Military Tattoo, waar ieder jaar Nederlanders bij waren.

De taptoe telt zesentwintig voorstellingen waarvan op vijf avonden twee shows zijn. Op vrijdag 11 en zaterdag 12 augustus maakt de BBC TV-opnames die later worden uitgezonden. “Ik ben heel erg benieuwd. Toen ik enkele jaren geleden als toerist in Edinburgh was en het plein voor het kasteel heb bezocht, was ik verbaasd over de kleine omvang van de oppervlakte. Op televisie ziet het er veel groter uit. Ik kijk met gezonde spanning uit naar dit avontuur.” 

The Royal Edinburgh Military Tattoo vindt plaats van vrijdag 4 tot en met zaterdag 26 augustus (met uitzondering van de zondagen). Kaarten zijn online verkrijgbaar via de website of bij het verkoopkantoor op 1-3 Cockburnstreet in Edinburgh.