Ministerie van Doedelzaken

Nieuws

‘And then, O what a glorious sight!’

25 januari 2022

Geschreven door: Rob

Vandaag wordt wereldwijd de verjaardag van de Schotse dichter Robert Burns gevierd. Een Burns Supper is niet compleet zonder ‘Great chieftain o’ the pudding-race!’, whisky en doedelzakmuziek. Ook steeds meer Nederlandse bands vieren deze avond.

Een deel van dit bericht is eerder gepubliceerd.

Burns Night, of Burns Supper, valt jaarlijks op 25 januari om de verjaardag van de legendarische Schotse dichter Robert Burns te vieren. Hij schreef in zijn korte leven meer dan 550 gedichten. Burns stierf in 1796 op 37 jarige leeftijd aan de gevolgen van reumatische koorts. Zijn meest bekende tekst is Auld Lang Syne, dat hij in 1788 als gedicht stuurde aan zijn goede vriendin Frances Dunlop. Naast het dichten was de in Ayrshire geboren dichter destijds ook bekend om zijn scherpzinnige maar sociale commentaar en focus op politiek gebied.

Terwijl Burns Night voor het eerst werd georganiseerd door zijn naaste vrienden en familie als een herdenkingsdiner voor zijn vijfde sterfdag, is de avond sindsdien veranderd in een nationaal evenement. Een vast onderdeel van iedere Burns Supper is de Haggis. Voor de niet-ingewijden onder ons: Haggis is een hartige ‘pudding’ met schapenhart, lever en longen, die wordt gemengd en gehakt met ui, havermout, niervet, bouillon en een selectie van kruiden en wordt traditioneel gebonden in de maag van het dier. Een ware delicatesse, aldus de schrijver. Burns beschrijft de Haggis als “great chieftain o’ the puddin-‘race” en een traditionele Burns Supper begint dan ook met het gedicht ‘Address to a Haggis’, voorgedragen door de gastheer- of vrouw.

Uiteraard bestaat het diner niet alleen uit Haggis. De schapenmaag wordt geserveerd met ‘Neeps and tatties’, een mix van koolraap en aardappel. Het diner wordt afgesloten met ‘Cranachan’, een traditioneel dessert met room en frambozen en in whisky en honing gemarineerde havermout.

Ook in Nederland wordt Burns Night gevierd. Niet alleen Schotse ‘Societies’ en restaurants organiseren bijeenkomsten waar Robert Burns en de Haggis centraal staan, ook een aantal doedelzakbands staat stil bij de verjaardag van de Schotse dichter en het Schotse nationale gerecht.

Burns Supper bestaat traditioneel uit haggis, neeps (koolraap) en tatties (aardappelen).
© VisitScotland / Luigi di Pasquale

The Clan MacBeth Pipe Band in Groningen organiseert al jarenlang een Burns Night voor haar leden. Voorzitter Martijn Bakker: “we doen dit tijdens de repetitie-avond die het dichtst ligt bij 25 januari. De haggis wordt speciaal voor onze vereniging gemaakt door het Schotse restaurant ‘Het Wapen van Schotland’ in Hooghalen. Tijdens de repetitie wordt de haggis binnengebracht onder muzikale begeleiding van één van onze doedelzakspelers. Daarna draagt een van onze leden de ‘Addres to the Haggis’ voor. Aansluitend wordt de haggis aangesneden en toasten we gezamenlijk, met whisky, op Robert Burns. Uiteraard is een aantal leden in kilt. Het is ieder jaar weer een bijzondere gebeurtenis die na al die jaren dat en traditie is geworden bij onze doedelzakband”.

Aanvankelijk was het de bedoeling dat de Groningse doedelzakband dit jaar de Burns Night iets groter van opzet dan anders zou organiseren. “We gaan binnenkort aan de slag met de organisatie van Burns Night in januari 2023. We denken dan aan een leuk muzikaal en culinair programma op een zaterdag”, aldus Martijn Bakker.

Ook bij de Tilburgse doedelzakband Dutch Pipes and Drums wordt aandacht besteed aan Robert Burns. Maarten Vugs is bestuurslid en bandmanager van de vereniging: “we organiseren al ruim 15 jaar een Burns Night. Voorheen was het voornamelijk een bandgebeuren, maar nu kunnen onze leden ook kennissen en geïnteresseerden voor de Burns Night uitnodigen”. Aanvankelijk vond het evenement op de repetitieavond plaats, maar vanaf 2018 werd dit een zaterdag.

“Tijdens de pandemie kon de Burns Night helaas niet plaatsvinden, maar in 2023 hopen we deze mooie traditie weer voort te zetten”, aldus Maarten Vugs.

Wil jij ook een traditionele Burns Night beleven? Houdt dan begin januari de websites van verschillende pipe bands, restaurants of Schotse societies in de gaten. Wil je zelf een Burns Supper organiseren, houd dan de volgende stappen aan:

  • Verwelkom je gasten met het poëtische dankgebed geschreven door Burns: ´De Selkirk Grace’;
  • Serveer het voorgerecht ‘Cock-a-leekie’, een soep met prei, pruimen en kip;
  • Huur een piper in (of speel zelf) om de Haggis al spelend binnen te begeleiden, waarna de gastheer- of vrouw ‘Address to a Haggis’ voordraagt. Na een toast op de Haggis volgt dan de rest van het hoofdgerecht.
  • Na de maaltijd begint de herdenking, de Immortal Memory, hierna een tweede herdenking gevolgd door de gedichten ‘Ode to the Lassies’ en ‘Reply To The Toast To The Lassies’. Hierna volgt de laatste herdenking, uiteraard vergezeld door een toast met whisky.
  • Aan het einde van de avond bedankt de gastheer- of vrouw de aanwezigen, staat iedereen op en wordt ‘Auld Lang Syne’ gezongen, waarbij de armen worden gekruist en de handen ineen worden geslagen bij de zin ‘And there’s a hand, my trusty fere!’

Het kan natuurlijk zo zijn dat je niet alles in huis hebt, of dat je vrienden en familie al andere plannen hadden. Bewaar dit dan en gebruik het volgend jaar. Stuur ons de foto’s!

Sláinte!

Tip:
Ben je niet helemaal zeker of je uitspraak van “Address to a Haggis” juist is? Gareth Morrison doet het je voor:

Tip:
Ook niet helemaal zeker van de tekst en melodie van “Auld Lang Syne”? Luister hier, of bekijk het met ondertiteling.

“Auld Lang Syne”, gezongen door Frank C. Stanley, een populaire Amerikaanse zanger begin 20e eeuw.

Omslagfoto: © VisitScotland / Luigi di Pasquale

© Ministerie van Doedelzaken

ander nieuws…

Inter Scaldis scoort goed in Kerkdriel

Inter Scaldis scoort goed in Kerkdriel

Tijdens de jaarlijkse miniband- en solocompetities op zaterdag 23 maart in Kerkdriel, sleepte Inter Scaldis Pipes and Drums de meeste prijzen binnen. Grote winnaar bij de solowedstijden was piper Martijn Selier.

Competitie Kerkdriel op één dag!

Competitie Kerkdriel op één dag!

Op zaterdag 23 maart vinden de jaarlijkse miniband- en solocompetities plaats georganiseerd door de Nederlandse Organisatie van Doedelzakbands (NOvDB). Er doen zes doedelzakbands mee uit Nederland en België. Daarnaast zijn er verschillende solisten in dertien onderdelen piping en drumming.

International Bagpipe Day 2024

International Bagpipe Day 2024

10 maart is International Bagpipe Day waarin wereldwijd aandacht wordt gevraagd voor alle vormen van de doedelzak. De Schotse doedelzak werd in de afgelopen decennia bespeeld op bijzondere locaties en tijdens gekke acties. Ministerie van Doedelzaken heeft drie opvallende momenten uitgezocht.