Geschiedenis pipe bands in boekvorm
Het was even schrikken toen het in Edinburgh bestelde geschiedenisboek ‘Pipe Bands’ van Jeannie Campbell MBE binnenkwam. Het was mij bekend dat het boekwerk met 850 pagina’s niet bepaald tot ‘bedlectuur’ gerekend kan worden, maar dat het zo groot en zwaar was, had ik niet verwacht. Groot en zwaar in zowel omvang en gewicht als in inhoud. De titel van het boek, ‘Pipe Bands’, belooft niets te veel. Het is hét geschiedenisboek van pipe bands wereldwijd en bevat veel informatie en foto’s. Er gaat letterlijk een wereld voor je open.
Jeannie Campbell is in Groot-Brittannië auteur van diverse boeken en veel artikelen over pipe bands en hun geschiedenis maar ook over het maken van doedelzakken. Ze was curator van het ‘Bagpipe museum’ van het ‘College of Piping’ in Glasgow. Ze schreef voor diverse (online) magazines en versloeg diverse competities. Eerder publiceerde ze de boeken ‘Highland Bagpipe Makers’ en ‘More Highland Bagpipe Makers’. In 2014 werd ze voor haar bijdrage aan de doedelzakwereld geëerd met een MBE (Member of the British Empire) door de Britse koningin Elizabeth II.
Het boekwerk ‘Pipe Bands’ is met recht een geschiedenisboek over doedelzakbands. Het verscheen in het najaar van 2021 en was al snel uitverkocht met een herdruk (met kleine inhoudelijke aanpassingen) tot gevolg. Als je het wilt lezen, moet je er even voor gaan zitten. Het is ook prima te gebruiken als naslagwerk. Ze start met de voorgeschiedenis van pipe bands, de eerste militaire doedelzakbands en de start van civiele pipe bands. Daarna volgen zo’n twintig hoofdstukken waarin ze stilstaat bij het ontstaan van pipe bands in diverse landen en continenten. Tevens behandelt ze ook bepaalde type bands zoals de vrouwelijke doedelzakbands en de boys brigade bands. Na de Tweede Wereldoorlog behandelt ze per decennia de belangrijkste ontwikkelingen als het gaat om bands. Uiteraard is er ook een hoofdstuk over doedelzakbands in de landen van het Europese vasteland, zoals Nederland en België. Het boek wordt afgesloten met een overzicht van de winnaars van de wereldkampioenschappen voor bands, jeugdbands en solo drumming.
Als Nederlander was ik natuurlijk benieuwd wat Jeannie Campbell over Nederlandse bands heeft geschreven. In één ding word ik niet teleurgesteld: mijn naam wordt genoemd. Ze behandelt in vogelvlucht het ontstaan van de meeste bands. Ze begint in 1949 bij het ontstaan van de pipe sectie van het Heerlens Politie-muziekkorps, formeel de eerste doedelzakband van Nederland, en noemt namen van bands en oprichters. Bij sommige Nederlandse verenigingen staat ze wat langer stil en andere bands worden niet of heel kort genoemd. Ook noemt ze enkele belangrijke competitieresultaten en gaat ze redelijk uitvoerig in op Music Show Scotland van Highland Valley Pipes and Drums.
Voor geschiedenisliefhebbers en/of echte verenigingsmensen is het boek een waardevolle informatiebron. Als bibliothecaris zie ik ook wat nadelen. Zo is de bronvermelding onduidelijk. Het boek pretendeert geen wetenschappelijke publicatie te zijn, maar soms ben ik wel benieuwd wat de bron is van bepaalde informatie. De index van het boek is vooral een index van bandnamen. Ja, dat is handig, maar in een werk van 850 pagina’s en zo veel informatie is het naar bepaalde zaken dan wel lastig zoeken. Maar goed, het is een boek over pipe bands, dus begrijpelijk is het wel.
Ik vind het een genot om door het boek te grasduinen en me te vergapen aan de rijke historie van deze bijzondere muziekvorm en vooral de bands en de mensen daarachter. Voor de prijs van 35 Britse pond hoef je het niet laten. Een groter probleem is hoe je het boek in Nederland gaat krijgen zonder een vermogen te betalen aan portokosten en invoerrechten. Gelukkig was mijn leverancier zo aardig het naar de Engelse schoonmoeder van mijn collega in London te sturen. Via Tenerife en Eindhoven kwam het uiteindelijk in Groningen aan.
Pipe Bands van Jeannie Campbell MBE is uitgegeven door de auteur zelf en verkrijgbaar bij diverse webshops voor pipe band onderdelen.