Wie deze zomer een reis heeft geboekt naar het Verenigd Koninkrijk om live pipe bands te aanschouwen, komt bedrogen uit. Om de inmiddels welbekende reden gaan een hoop evenementen, waaronder de grote competities, helemaal niet door of zijn niet toegankelijk voor het grote (fysieke) publiek. Toch willen we je één evenement op de Schotse doedelzakagenda niet onthouden: The Silver Chanter Competition, de meest prestigieuze competitie en begeerde prijs onder de doedelzakspelers en de aftrap van hét doedelzakfestival van Schotland: Piping Live!. En jij kunt daar online bij zijn.

Piping Live! is het grootste festival in zijn soort en trekt normaal meer dan 40.000 muziekfans, gezinnen en toeristen aan die van over de hele wereld naar Glasgow afreizen om de meer dan 5000 pipers en drummers te zien optreden tijdens de ruim 150 verschillende evenementen in de stad. Het festival vindt sinds 2003 plaats in de week voorafgaand aan de wereldkampioenschappen voor doedelzakbands. Met ruim 230 uur aan gratis evenementen in 2018 probeert de organisatie het zo toegankelijk mogelijk te maken. Echter is dit jaar anders dan andere jaren…

Het festival, dat dit jaar plaatsvindt van 7 tot en met 15 augustus, wordt namelijk grotendeels online uitgezonden. En hoewel de wereldkampioenschappen voor doedelzakbands van het programma zijn gehaald, vinden er op individueel niveau nog wel meerdere competities plaats. Eén daarvan willen we graag in het voetlicht brengen.

Het is misschien wel één van de meest begeerde en iconische prijzen onder de doedelzakspelers, de ‘Silver Chanter’. Het is de jaarlijkse Pibroch competitie voor genodigden en meteen vanaf het begin in 1967 bestempeld als een speciale gelegenheid. Deze competitie werd tot 2018 gehouden in Dunvegan Castle op het eiland Skye, de zetel van de Clan MacLeod. De competitie werd bedacht door de doedelzak-minnende Dame Flora Macleod of Macleod, 28e Chief van de Clan MacLeod en erevoorzitter van The College of Piping, Seamas MacNeill, de directeur van het College, en John MacFadyen. Dame Flora MacLeod vond namelijk dat er actie moest worden ondernomen om het teruglopende aantal goede doedelzakspelers op de Skye Gathering midden jaren zestig te keren. Samen bedachten ze een oplossing: The Silver Chanter Competition, waar alleen de allerbeste pipers werden uitgenodigd om deel te nemen en alleen MacCrimmon-melodieën mochten worden gespeeld. Een jaarlijkse herdenking aan de MacCrimmons, de ‘huispipers’ van de MacLeods. De locatie moest Dunvegan zijn.  Zo werd op 24 augustus 1967 in de ‘Drawing Room’ van het kasteel de eerste MacCrimmon Memorial Piobaireachd Competition, zoals het oorspronkelijk heette, gehouden.

De eerste genodigden waren goudenmedaille winnaars of voormalige houders van de Dunvegan-medaille die werd uitgereikt voor het spelen van Pibroch op de Skye Gathering. Iedere deelnemer diende een lijst in met zes MacCrimmon melodieën waar uit de jury er één selecteerde. Er zouden tien deelnemers meedoen, waarvan er uiteindelijk acht hebben gespeeld. Alles werd vastgelegd door BBC Scotland waarvan later delen werden uitgezonden. Hector MacFadyen won de eerste competitie met ‘Lament for MacSwan of Roaig’.

Met haar ‘invitation only’ sneed The Silver Chanter Competition een nieuw tijdperk aan en was zij de eerste in haar soort waarbij dus alleen genodigden mochten deelnemen. Inmiddels is dit wereldwijd een veelgebruikte vorm van competities. Echter door de locatie had zij, tot de verhuizing van de competitie in 2018, één van de meest exclusieve karakters. De Nederlandse piper en voormalig conservator van het kasteel, Jeroen Roskam, heeft deze competitie in haar laatste jaren op Dunvegan meerdere keren van dichtbij meegemaakt. “The Silver Chanter competitie was uniek in zijn soort door het intieme en exclusieve karakter dat zij had toen het nog op Dunvegan werd gehouden. Als gastheer was het een hele ervaring om een dergelijk gezelschap te mogen verwelkomen en was het bijzonder om te zien en horen hoe een eeuwenoude cultuur letterlijk tot leven kwam op de plek waar het traditioneel gezien thuis hoort. De mystiek rond het verhaal van de zilveren chanter paste helemaal thuis in de ruimtes waar de MacCrimmons de Lady GaGa’s van de 16e en 17e eeuw waren.” Dat verhaal vertelde Dame Flora MacLeod in 1968 ook aan de BBC.

Na 50 jaar kwam er in 2018 een (voorlopig) eind aan de geschiedenis van de Zilveren Chanter op Dunvegan Castle. Door stijgende kosten en teruglopende inkomsten werd de organisatie genoodzaakt het evenement over te hevelen naar een andere gastheer, The National Piping Centre in Glasgow. “Het was erg jammer dat het evenement moest verhuizen naar Glasgow. Als onderdeel van Piping Live! krijgt het daar echter een groter en breder publiek en dat komt de muziek alleen maar ten goede. Ik kan niet wachten om de vernieuwde versie zelf weer te mogen bezoeken en oude vrienden onder het genot van historische muziek weer te mogen begroeten”, aldus Jeroen Roskam.

De 55e Silver Chanter Competition is de aftrap van het festival en vindt plaats op zaterdag 7 augustus. Dit jaar strijden zes genodigden, waaronder meervoudig winnaar Iain Speirs en de winnaar van afgelopen jaar Stuart Liddell, om deze felbegeerde prijs.

Door de huidige situatie biedt dit een unieke kans. Jij kunt namelijk bij deze prestigieuze prijs aanwezig zijn, gewoon vanuit Nederland. Net als vorig jaar zijn veel evenementen dit jaar online te volgen. Tickets voor de livestream kosten £17,50. Naast deze prestigieuze competitie zijn er komende week meerdere competities en optredens die ook online zijn te volgen. Wil je meerdere evenementen (digitaal) bijwonen? Koop dan een Festival Pass á £65,-. Kijk voor een overzicht van alle evenementen, tickets en meer informatie op de website van Piping Live!.