Ministerie van Doedelzaken

Nieuws

Remembrance Sunday: Lest we forget

8 november 2019

Geschreven door: Kees

Sinds een aantal weken zie je ze veel op de Britse televisie, Facebook, Twitter en andere sociale media: de Poppy (de klaproos) of de campagne Poppy Appeal. Veel Britten dragen een Poppy op hun kleding of uniform. In Groot-Brittannië en eigenlijk in alle landen van de Commonwealth (Gemenebest) zoals Canada, Australië en Nieuw Zeeland, is de Poppy verbonden aan de herdenking van de militaire slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog (Great War) en de Tweede Wereldoorlog en de inzameling van geld voor veteranen.

De officiële herdenking is het 11e uur (in de morgen) van de 11e dag in de 11e maand (het einde van de Eerste Wereldoorlog). Dat is dus komende maandag 11 november. In Groot-Brittannië is de zondag het dichtst bij 11 november de zogenaamde Remembrance Sunday met een herdenking en kransleggingen bij de Cenotaph in London.

Bijzonder om te vermelden is dat tijdens de Eerste Wereldoorlog meer dan 1.000 militaire doedelzakspelers en drummers omkwamen omdat de Scottish bagpipe en drum belangrijke communicatiemiddelen waren tijdens een veldslag. Pipers en drummers speelden tijdens veldslagen in Noord-Frankrijk en België. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het inzetten van pipers en drummers op het slagveld niet toegestaan. Voor de omgekomen militaire doedelzakspelers staat er in het Noord-Franse Longueval een monument dat in 2002 werd onthuld.

De oorsprong van de Poppy

De man die de Poppy (of klaproos in het Nederlands) voor het eerst in verbinding bracht met de Eerste Wereldoorlog was de Canadese militair Lt.Col John McCrae (zie afbeelding). Hij was legerarts en diende tijdens de tweede slag om Ieper, in België, in april/mei 1915. Maar McCrae was ook dichter en hij schreef, aanvankelijk anoniem, het gedicht ‘In Flanders Fields’ dat gepubliceerd werd in het Britse blad ‘ Punch’. Het gedicht gaat over de omgekomen soldaten, de offers die ze brachten en het feit dat de Poppies groeiden tussen de graven op de velden van Vlaanderen. Het gedicht werd synoniem aan de verschrikkingen van de oorlog, een oorlog die ook McCrae niet overleefde. Hij overleed in januari 1918 in Noord-Frankrijk.

In Flanders fields the poppies blow
Between the crosses, row on row
That mark our place; and in the sky
The larks, still bravely singing, fly
Scarce heard amid the guns below.


We are the Dead. Short days ago
We lived, felt dawn, saw sunset glow,
Loved, and were loved, and now we lie
In Flanders fields.


Take up our quarrel with the foe:
To you from failing hands we throw
The torch; be yours to hold it high.
If ye break faith with us who die
We shall not sleep, though poppies grow
In Flanders fields.

Lt.Col. John McCrae of Montreal

Het gebruik van de Poppy in relatie tot veteranen

Kort na de Eerste Wereldoorlog gebruikten Franse weduwen de Poppy als symbool voor hun activiteiten om geld in te zamelen voor gewonde Franse militairen. De Britse generaal Haig, op bezoek in Frankrijk, nam het symbool over en introduceerde het in 1921 in Groot-Brittannië als een teken van herdenking en om geld in te zamelen voor Britse veteranen onder de naam ‘Poppy Appeal’. The Royal British Legion was geboren als ‘goede doel’-organisatie voor veteranen en hun families. Haig richtte een fabriek op in 1922 in Engeland waar Poppies werden gemaakt.

In Schotland regelde The Earl Haig Fund Scotland het inzamelen van geld voor veteranen. Omdat de vraag in Engeland naar Poppies zo groot was en Scotland bijna geen Poppies kreeg, opende de vrouw van Haig in 1926 een Poppy-fabriek in Scotland. In 2006 kreeg The Earl Haig Fund Scotland een nieuwe naam: Poppyscotland. In 2011 ging Poppyscotland samenwerken met The Royal British Legion maar is wel nog steeds een zelfstandige organisatie.

Een Schotse en Engelse Poppy

Er is altijd een verschil geweest tussen de Schotse Poppy en de Poppy voor Engeland en Wales. Deze laatste Poppy heeft een groen blad terwijl de Schotse (en ook de Canadese) Poppy dat groene blad niet kent.

Een Schotse en Engelse Poppy

Er is altijd een verschil geweest tussen de Schotse Poppy en de Poppy voor Engeland en Wales. Deze laatste Poppy heeft een groen blad terwijl de Schotse (en ook de Canadese) Poppy dat groene blad niet kent.

Hoe wordt de poppy gedragen?

Burgers dragen de poppy op hun linker revers, dus als je iemand aankijkt, dan zit ie rechts. De poppy mag gedragen worden vanaf ongeveer drie weken vooraf aan Remembrance Sunday tot aan die dag. Daarna wordt de poppy afgedaan en op een graf van een soldaat gelegd of opgeborgen voor gebruik volgend jaar. Het is absoluut niet gebruikelijk om de poppy na Remembrance Sunday te dragen. Een uitzondering is ANZAC-day (herdenking in Australië en Nieuw Zeeland, eind april) en in Nederland rondom de herdenking einde / bevrijding Tweede Wereldoorlog. Voor gebruik door militairen gelden andere draagvoorschriften.

Hoe kom je aan een poppy?

Poppies worden in Groot-Brittannië uitgedeeld bij een donatie door de veteranenorganisatie. Door het hele land zijn de afgelopen dagen/weken inzamelingsacties gehouden. The Royal British Legion heeft op haar website een webshop ‘Poppy Shop’ waar je allerlei producten kunt kopen waarin de poppy is verwerkt. De opbrengsten komen ten goede aan het goede doel. Wie in Nederland of België woont, kan terecht bij de ambassade of neemt contact op met de Nederlandse afdeling van The Royal British Legion of The Royal Canadian Legion. Kijk hier voor meer informatie over de Poppy Appeal of The Poppy Shop.

Dit artikel is geschreven in november 2017 en bijgewerkt in november 2019 door Scotscorner Pipe Band Agent op basis van een analyse van diverse bronnen. Er is gesproken met een dirigent van een Schotse militaire band en een prominent Nederlands lid van The Canadian Legion. En er zijn diverse Internetbronnen geraadpleegd zoals Wikipedia, de website van Poppyscotland, de website van The Royal British Legion en de website van The Royal Canadian Legion.

© Ministerie van Doedelzaken

ander nieuws…

Eerste Duitse indoor competitie voor pipe bands

Eerste Duitse indoor competitie voor pipe bands

In het weekend van 9 en 10 november wordt de eerste indoor competitie voor pipe bands georganiseerd in het Duitse Rahden. Initiatiefnemer Eike-Ferdinand Zeh hoopt op Nederlandse deelname.

20 jaar Piping School

20 jaar Piping School

Piping School of The Netherlands bestaat dit jaar twintig jaar. Oprichtster Josien Teerlink viert het jubileum met een Piobaireachd-competitie.

Manorcunningham zegt Groningen af

Manorcunningham zegt Groningen af

De Ierse Manorcunningham Pipe Band komt toch niet naar Nederland voor het jaarlijkse concert van The Clan MacBeth Pipe Band uit Groningen.