De aankoop van het banduniform, zoals de kilt, jacket, sporran, ghillie broques, kilt hose en glengarry, is een flink deel van een jaarlijkse bandbegroting. Zeker als je als band de nodige ledenaanwas hebt. Om nog maar te zwijgen van de bands die No.1 Dress (full dress) dragen. Ik ondervond dit weer aan den lijve toen ik dit jaar een kostenopgaaf moest maken voor de aankoop van vier kilts, 35 paar kilt hose en enkele jackets (met vest). Ik ga voor kwaliteit dus je neemt niet de eerste de beste leverancier. Toch begin ik me steeds meer af te vragen waarom bepaalde bands nog haar leden nog in kilt en toebehoren steken.
Op de eerste plaats is na de Brexit het bestellen en laten overkomen van kleding uit Schotland geen feest. Bestellingen zijn niet alleen lang onderweg, de importbureaucratie is vervelend en kosten van verzending lopen soms de spuigaten uit (als pakketjes überhaupt al aankomen). Sommige Britse leveranciers leveren al niet meer aan EU-landen door het vele gedoe. Om nog maar te zwijgen van de recente EU-regelgeving waarbij producten uit Groot-Brittannië een waarschuwing moeten hebben voor de gevolgen van de samenstelling voor onze gezondheid (net als bij levensmiddelen). Als gevolg daarvan ligt de handel van Groot-Britannië naar de EU op dit moment stil bij veel leveranciers.
Op de tweede plaats is het allemaal niet goedkoop. De prijzen voor bandkleding rijzen soms de pan uit. Ik heb ooit uitgerekend dat iemand in een No.1 Dress uniform steken minimaal zo’n 4.000 Euro kost, en dan hebben we het nog niet over het muziekinstrument. Natuurlijk kun je voor goedkope zooi gaan maar het woord zegt het al, zooi. Goedkope kilts, glengarries en sporrans zijn zeker te krijgen maar de levensverwachting van dat soort producten is vaak laag.
En op de laatste plaats heb ik het idee dat een deel van de leden van pipe bands bepaalde kledingitems liever niet meer dragen. Hoe vaak is er niet een discussie over het dragen van een jasje tijdens een optreden. Als het warmer dan 20 graden is en/of tijdens een competitie, ja dan oké. Maar een band zonder jasje op een taptoe is voor mij echt een no go.
Ook voeren sommige leden aanpassingen op het uniform door waardoor alles helemaal niet meer zo uniform is. Het toppunt was enkele jaren geleden een drummer die tijdens een optreden een maillot droeg onder zijn kilt omdat hij het zo koud had. Of spelers die hun glengarry en kilt volgeplakt hebben met speldjes en buttons. In de jaren 80 kwam ik in Amsterdam al eens een muziekkorps tegen die gewoon optraden in spijkerbroek, wit overhemd en zwarte schoenen. En in Schotland was en is het gebruikelijk dat jonge leden helemaal geen kilt en andere dure onderdelen van het uniform dragen. Voor bands waarbij de focus ligt op de muziek en het instrument en niet op de pracht en praal, is de spijkerbroekenvariant zeker een overweging waard! Dus weg met de kilt en andere uniformonderdelen! We doen de penningmeester er in ieder geval een groot plezier mee.
Kees Westerkamp (1966) is geen onbekende in de (inter)nationale doedelzakwereld. In zijn muzikale carrière is hij zowel lid geweest van HaFaBra-orkesten als doedelzakverenigingen, heeft hij verschillende bestuursfuncties bekleed en bands of gelegenheidsformaties opgericht. Lees meer over Kees.