Meer dan twintig jaar lang bepaalde Annette Plantinga mede het gezicht van Carrynette uit Leeuwarden maar eind 2023 besloot ze om alleen verder te gaan. Ze wil zich meer toeleggen op het maken van handgemaakte kilts, zowel traditionele Schotse kilts als moderne design kilts. Recent opende ze haar eigen bedrijf, The Kiltmaker’s Studio. Ministerie van Doedelzaken ging naar het Friese Blije en sprak met Nederlands enige gecertificeerde kiltmaakster.
Na iets meer dan twintig jaar mede-eigenaar te zijn geweest van Carrynette, het bedrijf in Schotse producten in Leeuwarden dat ze zelf in 2001 oprichtte, is Annette Plantinga iets nieuws begonnen. “Ik merkte dat ik geen zin meer had in handel drijven. Ik wilde weer creatief bezig zijn met het ontwerpen en maken van kilts”, aldus Annette Plantinga in het Friese Blije. In 1998 raakte ze na een reis naar Schotland verknocht aan de doedelzak. Ze nam les bij de lokale doedelzakband in Leeuwarden en raakte al snel geïnteresseerd in kilts en andere Schotse kleding. Het leidde in 2001 tot de oprichting van een bedrijf dat doedelzakbands en liefhebbers in Nederland van Schotse kleding en andere producten ging voorzien. “Het was vooral veel hollen en weinig stilstaan. We waren veel onderweg met onze stand in Nederland, België en Duitsland en reisden jaarlijks naar Schotland om de nieuwste trends op het gebied van Schotse uniformen, kleding en aanverwante artikelen naar Nederland te halen.”
Enige SVQ-kiltmaker buiten Schotland
Haar passie lag echter niet bij de handel, maar het maken van Schotse kilts. Dat had een oorsprong in haar drie opleidingen, namelijk die tot kostuumnaaister, die tot kleermakersgezel A (specialiteit dameskleding) en die tot Haute Couture. In 2019 rondde ze in Schotland met succes een opleiding tot kiltmaker af en werd daarmee de eerste en nog steeds enige gecertificeerde SVQ-kiltmaakster (Scottish Vocational Qualifications) buiten Schotland. Annette ging meer kilts maken, verzorgde lezingen en workshops op het gebied van tartans en het maken van Schotse kilts. Langzaam ontstond het idee om zich helemaal toe te leggen op de vervaardiging van kilts waarbij de individuele wensen van de klant voorop staan. In Schotland staan dit soort kledingbedrijven bekend onder de noemer ‘bespoke’. In 2023 hakte ze de knoop door. Ze verliet het bedrijf Carrynette (dat voort bleef bestaan in Leeuwarden) en maakte een plan voor een eigen bedrijf dat zich helemaal toelegt op de handgemaakte kilt.
“Terug naar mijn oorspronkelijke beroep”
Om te kunnen werken aan de kilts, maar ook (potentiële) klanten te kunnen ontvangen alsmede workshops te kunnen geven, werd een pand betrokken in het Friese Blije. Samen met dochter Arran (vernoemd naar het Schotse eiland), trok Annette in de voormalige supermarkt van Blije, een rijksmonument. De naam voor het nieuwe bedrijf was snel gevonden, ‘The Kiltmaker’s Studio’. Ondersteund door haar dochter werkte Annette de eerste maanden van 2024 aan de inrichting van de studio, de huisstijl en een lijn van producten en diensten. “Ik wil me niet alleen toeleggen op Schotse kilts voor doedelzakbands en individuele klanten, ik wil ook zogenaamde design kilts ontwerpen. Klanten die bijzondere wensen hebben, kunnen bij mij terecht. Daarmee wil ik weer terug naar mijn oorspronkelijke beroep, het ontwerpen en maken van kleding.”
Cursus ‘werken aan je eigen kilt’
En ze heeft meer in petto. Vanaf oktober start ze met een tiendaagse cursus ‘kiltmaken’ voor mensen die zelf hun eigen kilt willen maken. Bij de prijs is de tartan stof voor een kilt inbegrepen. Dat is altijd een ‘knife pleaded’ en ’to the set’ Schotse kilt (zie onze special over kilts voor uitleg). De bedoeling is dat de cursisten tien dagen binnen twee weken naar de studio in Blije komen om te werken aan hun eigen kilt of eentje voor hun partner. Daarnaast biedt Annette voor groepen een ‘Tartan Experience’ aan, een gezellige dag kennis opsnuiven over tartans en iets maken op basis van tartanstof maar geen kilt. Uiteraard blijft Annette lezingen verzorgen over tartans en kilts en kunnen klanten bij haar terecht voor een klein assortiment aan sporrans en bijzondere shawls, omslagdoeken en tartan capes. Daarnaast biedt The Kiltmaker’s Studio ook Tartan stoffen aan om zelf mee aan de slag te gaan voor tartan crafting.
Slechte en goede kilts
Om bekendheid te krijgen, is The Kiltmaker’s Studio af en toe op evenementen te vinden. Maar het liefst heeft Annette dat geïnteresseerden langs komen in Blije. Daar kunnen bezoekers een blik werpen op de vele tartans die door de verschillende Schotse weverijen worden aangeboden. Ook mensen die hun kilt willen laten verstellen kunnen terecht bij Annette. “Of dat mogelijk is, hangt af van de kwaliteit van de kilt. Er is een enorm verschil in hoe de Schotse kilt wordt vervaardigd door de verschillende kiltsmaker’s in Schotland. Een goedkope kilt is slecht afgewerkt, gaat snel kapot en is moeilijk of helemaal niet te verstellen”, aldus Annette die snel ziet of de kilt bij een kwaliteitsleverancier is gemaakt of niet. “Ook in Schotland bevinden zich slechte kiltmaker’s om nog maar te zwijgen van leveranciers uit Pakistan.” Veel kilts die in Edinburgh worden verkocht, komen uit Azië en hebben bij de kenners een slechte reputatie. De kilts worden goedkoop geproduceerd en zijn veelal niet 100% van wol. The Kiltmaker’s Studio gaat voor kwaliteit en dat heeft een prijs. “Maar dan heb je ook een product dat een leven lang mee gaat en in geval van nood bij bepaalde maten versteld kan worden”, zegt Annette Plantinga.
Presentatie op Scotfest in Duitse Goch
The Kiltmaker’s Studio presenteert zich zaterdag 15 juni in het Duitse Goch. Daar wordt het jaarlijkse Scotfest gehouden. De hele dag zijn er doedelzakbands uit heel Europa te horen en te zien. Samen met dochter Arran heeft Annette er een stand. Voor meer informatie, ook over de workshop die in oktober wordt gehouden, kan men terecht op de website van The Kiltmaker’s Studio. De website is nog gedeeltelijk onder constructie. De komende tijd worden er extra pagina’s toegevoegd met meer informatie over workshops, evenementen, mogelijkheden in design en producten. Ook komt er een galerij op de website waar handgemaakte kilts door Annette te zien zullen zijn.
Omslagfoto: Henrik Hjortshøj / Unsplash
Foto’s in artikel: Annita Hoekstra / Fox Wild Life